Kto woli kozę a kto BMW?
We wrześniu 1990 roku Marilin vos Savanta, publicystka magazynu “Parade”, wpisana do Księgi Rekordów Guinnessa jako osoba z najwyższym ilorazem inteligencji (wykonany przez nią test w wieku 10 lat wykazał IQ równy 228), opublikowała następujące pytanie:
“Przypuśćmy, że bierzesz udział w telewizyjnym show i masz do wyboru troje drzwi. Za jednymi z drzwi znajduje się samochód, a za pozostałymi są kozy. Wybierasz np. drzwi nr jeden, a prowadzący, który wie, co kryje się za poszczególnymi drzwiami, rozpoczyna od otwarcia na przykład drzwi numer trzy, za którymi stoi koza. W tym momencie zadaje ci pytanie: “Czy chciałbyś zmienić swój wybór na drzwi numer dwa?”. Czy taka zmiana będzie dla ciebie korzystna?”
Jaka jest Twoja odpowiedź? Czy warto zmienić decyzję?
Przy podejmowaniu decyzji bierzemy pod uwagę ciągle napływające z otoczenia dane. W szybko zmieniającym się świecie możliwe, że dosyć istotne jest by nie przywiązywać się zbyt mocno do naszych decyzji, gdyż nowe informacje jakie zostaną odebrane przez nasz umysł mogą sugerować, iż należy zmienić obrany kurs. A co z konsekwentnym dążeniem do wyznaczonego celu? Przecież wszystkie poradniki “Jak żyć długo i szczęśliwie” sugerują obranie celu i konsekwentne dążenie do niego. Jednak moment w którym obraliśmy ten cel to już przeszłość, a dzień dzisiejszy może dostarczyć nam nowych informacji które pokazują, że należy zmienić decyzję, czasami tylko co do sposobu realizacji celu, a czasami także i co do celu samego w sobie.
Zmiana decyzji może nastąpić gdy dopływają do nas informacje z zewnątrz oraz gdy odkrywamy nasze wewnętrzne potrzeby.
Zewnętrzne informacje to np. mając za cel zakup mieszkania w cichej okolicy, wybieramy śliczne trzypokojowe lokum, a miesiąc później dowiadujemy się, iż pod naszymi oknami wybudowana zostanie droga szybkiego ruchu; Studiujemy kierunek x, a jednocześnie coraz częściej docierają da nas informacje o trudnościach ze znalezieniem zatrudnienia przez absolwentów tego kierunku;
Jeżeli jesteśmy zbyt przywiązani do obranego celu, nie zauważamy informacji dopływających z zewnątrz. Potem pozostaje już nam tylko powiedzieć “Jak ja mogłam tego nie zauważyć, jak mogłem być taki ślepy.”
Informacje dochodzące z zewnątrz należy zawsze korygować o to, że pochodzą one z teraźniejszości, albo są prognozami przyszłości, a prognozy mają to do siebie, że są tylko prognozami.
Informacje mogą dochodzić także z naszego wnętrza, nasz wewnętrzny głos woła “halo! ten cel mnie nie interesuje, ja chcę wchodzić po innej drabinie i gdzie indziej”. Czyli gdy zignorujemy takie informacje, możemy znaleźć się w sytuacji zdobywcy szczytu który, gdy w końcu dotarł na szczyt, rozejrzał się i powiedział “O cholera, to nie ta góra!”.
Zmiana decyzji z drzwi jeden na dwa. Kto woli kozę a kto BMW?
Marilin vos Savanta stanowczo twierdzi, że zmiana decyzji z drzwi nr jeden na drzwi nr dwa będzie dla nas korzystna. Pierwsze drzwi to szansa na wygraną 1 do 3 natomiast drugie drzwi to szansa na wygraną 2 do 3. Większe więc prawdopodobieństwo, że BMW jest za drzwiami naszego kolejnego, a nie pierwszego wyboru.
Dostaliśmy dodatkowe informacje, których nie znaliśmy gdy wybieraliśmy pierwsze drzwi (drzwi nr 1). Dodatkową informacje stanowi to, iż za drzwiami nr trzy jest koza. I ta informacja zmienia rozkład prawdopodobieństwa pomiędzy drzwiami nr 1, a drzwiami nr 3. Jest to trudne do zrozumienia nawet przez umysły matematyczne, o czym może świadczyć liczba listów od profesorów renomowanych uczelni, które otrzymała Marilin po opublikowaniu swojej odpowiedzi.
Dla osób pragnących bardziej szczegółowo zapoznać się z tym dość skomplikowanym zagadnieniem, podaję adres strony Marilin vos Savanta: http://marilynvossavant.com/game-show-problem/
Niechęć do zmiany decyzji nie wynika tylko z przywiązania do pierwszego wyboru, ale także ze świadomości jak będziemy się czuli gdy dokonamy zamiany i okaże się ona niekorzystna dla nas. Uczucie bólu jest większe gdy zmienimy decyzję dobrą na złą, niż gdy pozostaniemy przy obranej wcześniej decyzji, a ona okaże się błędna. Pozostanie w miejscu i porażka (gdy mogliśmy dokonać zmiany na dobrą) mniej boli aniżeli porażka wynikająca ze zmiany decyzji.
Więc co? Czy zmienisz decyzję, czy też, jak większość, pozostaniesz przy pierwszym dokonanym wyborze, który ma mniejsze rokowania na wygraną? Zawsze możemy potem powiedzieć, że tak naprawdę to woleliśmy kozę od BMW.
dorotajaslan 
Leave a Reply